Vergroening van bedrijventerreinen

Gerealiseerd in Nederland

Vergroening van bedrijventerreinen

Slechts één procent van het totale oppervlakte van bedrijventerreinen is groen. En dat terwijl vergroening veel voordelen biedt. Maar hoe kan je dat slim financieren? Door de baten van groen inzichtelijk te maken en ondernemers te verenigen is vergroening binnen bereik, blijkt uit het pilotproject op bedrijventerrein ZKD in Den Haag.

Uitdaging

Nederland kent grofweg 3800 bedrijventerreinen, die van oudsher vooral ingericht zijn op bedrijfshuisvesting tegen lage kosten. Door de erosie van tijd zijn veel van deze gebieden in de vergetelheid geraakt. Hoewel de huisvesting van ondernemers niet is gestopt, zijn de investeringen in de ontwikkeling van de bedrijventerreinen dat vaak wel. Als gevolg daarvan zijn de terreinen vaak grijs en onaantrekkelijk. Voor de uitdagingen die bedrijventerreinen doorgaans hebben, biedt vergroening een belangrijke oplossing. Naast de positieve effecten voor flora en fauna, voorkomt groen namelijk wateroverlast en draagt het bij aan een veilige en aantrekkelijke omgeving. Met inzicht in de baten en kosten kan vergroening van de grond komen.

Onbekendheid met de baten van groen, is een belangrijke reden voor de achterblijvende vergroening. Ondernemers hebben de waardesprong die vergroening biedt niet op het netvlies. Groen wordt gezien als kostenpost of als verantwoordelijkheid van de gemeente. Daarnaast is het onduidelijk waar de baten terechtkomen. Voor ondernemers die dagelijks met de eigen bedrijfsvoering bezig zijn, is investeren in groen schijnbaar onaantrekkelijk. Daarbij, als de wil er wel mocht zijn, dan is het nog lastig om vergroening georganiseerd te krijgen. Typisch voor bedrijventerreinen is namelijk dat belangen en eigenaarschap versnipperd zijn. Onder de streep blijven bedrijvenparken dus vaak grijs.

Aanpak

Rebel gaat de uitdaging aan om deze hordes te nemen. Als voorbeeld is er onder meer naar het bedrijventerrein ZKD in Den Haag gekeken. De perfecte testcase, want ondanks de omvang – er werken pakweg 8.000 mensen – is het een doorsnee bedrijvenpark.

De eerste stap is het inzichtelijk maken van de baten van vergroening. Het is daarbij essentieel dat ook duidelijk wordt bij wie deze baten terechtkomen. Rebel heeft een overzichtelijk dashboard ontworpen dat inzicht geeft in deze batenstromen. Een spraakmakende eerste bevinding is dat de baten ruim anderhalf keer groter zijn dan de investeringen. En dan zijn de baten voor bijvoorbeeld biodiversiteit nog niet meegenomen. Het voorkomen van waterschade levert de grootste bijdrage. Groen vervangt daarmee de functie van riolering.

Een ombuiging van budget voor grijze infrastructuur naar groene infrastructuur kan een uitkomst bieden. Bovendien heeft groen een bewezen positief effect op veiligheid. Ook zijn er kansen geïdentificeerd om het budget voor beheer van de openbare ruimte aan te wenden voor groenbeheer. Zo snijdt het mes aan meerdere kanten: minder wateroverlast, een groene omgeving, veiligheid en beheer, zonder ‘grijze’ investeringen.

Vervolgens heeft Rebel een aanpak bedacht om de neuzen dezelfde kant op te krijgen. Allereerst zijn de vastgoedeigenaren in een vereniging samengebracht. Daarna hebben partijen een gezamenlijke ambitie op gebied van verduurzaming, energietransitie en vergroening geformuleerd in een ‘Green Deal’. Uiteindelijk zijn de plannen gepresenteerd.

Impact

Met de presentatie van het dashboard bleek het enthousiasme van ondernemers in vergroening toe te nemen.